ငလ်င္လႈပ္ရသည့္အေၾကာင္းအရင္းမ်ား

ကမၻာ႕အေပၚယံလႊာ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ (Crust) တြင္ရုတ္တရက္ အင္အားထုတ္လႊင့္ျခင္း ( Release of energy) ၏ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ ေျမငလ်င္ျဖစ္ေပၚေနသည္။ ကမၻာ႕မ်က္ႏွာျပင္ေအာက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းေနေသာ လစ္သို စဖီးယားအလႊာ၏ ေက်ာက္ေဆာင္စုမ်ား (Lithospheric Plates) ၏လႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ ဖိအားမ်ားျဖစ္ေပၚကာ ငလ်င္လုပ္ရသည္။ ကမၻာ႔အေပၚယံေျမလႊာရွိ ျပတ္ေ႐ြ႕(ေခၚ) ေျမလႊာျပတ္္လႊဲေၾကာင္း (fault) တစ္ေလွ်ာက္ ဖိအား လႊတ္မႈ (Release of Stress) ရုတ္တရက္ျဖစ္ေပၚျခင္းျဖစ္သည္။

ျပင္းထန္ေသာ ငလ်င္မ်ားသည္ ကမၻာ႕အေပၚယံေျမလႊာေအာက္ရွိ ေက်ာက္သားလႊာမ်ား ( Rock Strata ) အတြင္း ကြဲအက္ျခင္းျဖစ္ေပၚမႈ၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈျဖစ္သည္။ ဘူမိေဗဒဆိုင္ရာ ေျမလႊာျပတ္လြဲေၾကာင္း (ျပတ္ေ႐ြ႕) တစ္ေလွ်ာက္ ကြဲအက္မႈ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ ဆြဲအားမ်ားႏွင့္ ဆန္႕အားမ်ား စုေ၀းလာရာမွ ေက်ာက္သားလႊာမ်ားအတြင္း ကြဲအက္မႈ ျဖစ္ေပၚႏုိင္သည္။
မီးေတာင္လႈပ္ရွားျခင္း၊ ေျမၿပိဳျခင္း၊ သတၱဳတြင္းေပါက္ကြဲျခင္းႏွင့္ အာကာသမွ အရာ၀တၳဳမ်ား ကမၻာေပၚသို႕ က်ေရာက္ျခင္းႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယား စမး္သပ္ေဖာက္ခြဲမႈမ်ားေၾကာင့္လည္း ငလ်င္ျဖစ္ေပၚႏုိင္ေၾကာင္း မွတ္သားမိပါသည္။